Τα αγόρια του Νίκελ (The Nickel boys)

Συγγραφέας: Colson Whitehead
Εκδόσεις: Ίκαρος
Κατηγορίες: historical fiction
Βαθμολογία: 8,5/10
Trigger warnings: racism, child abuse, emotional abuse, racial slurs, pedophilia,sexual assault, bullying

Ο Έλγουντ Κέρτις ζει στο Ταλαχάσι της Φλόριντα με τη γιαγιά του και πρόκειται να σπουδάσει στο τοπικό κολέγιο. Όμως για ένα μαύρο αγόρι στον Νότο των νόμων του Τζιμ Κρόου, στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ένα αθώο λάθος είναι αρκετό για να καταστρέψει το μέλλον. Ο Έλγουντ καταδικάζεται σε εγκλεισμό στο αναμορφωτήριο νέων Νίκελ, που παρέχει «σωματική, πνευματική και ηθική εκπαίδευση», έτσι ώστε οι ανήλικοι εγκληματίες που βρίσκονται υπό την ευθύνη του να γίνουν «έντιμοι και ειλικρινείς πολίτες».

Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα κολαστήριο: το σαδιστικό προσωπικό κακοποιεί σωματικά και σεξουαλικά τους μαθητές, οι διεφθαρμένοι αξιωματούχοι και οι ντόπιοι κλέβουν τα τρόφιμα και τις προμήθειες και κάθε αγόρι που αντιστέκεται είναι πιθανόν να εξαφανιστεί. Ο Έλγουντ έχει βαθιά ριζωμένες μέσα του τις ιδέες του δρ. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ – «Ρίξτε μας στη φυλακή, και θα σας αγαπάμε και πάλι». Ο φίλος του ο Τέρνερ πιστεύει ότι ο Έλγουντ είναι κάτι παραπάνω από αφελής και ότι ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουν είναι να έχουν ένα σχέδιο και να αποφεύγουν τα προβλήματα.

Πρόκειται για μια από αυτές τις ιστορίες που πολύ θα θέλαμε να πιστέψουμε ότι δε συνέβησαν ποτέ, αλλά γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα πραγματικά γεγονότα στα οποία βασίστηκαν ήταν πιθανότατα πολύ σκληρότερα από τις ιστορίες που διαβάσαμε. Ιδιαίτερα σε αυτή την ιστορία, όπου ο συγγραφέας σκοπίμως έχει βάλει τα περισσότερα βίαια επεισόδια να συμβαίνουν off screen.

Εκτίμησα πολύ το γεγονός ότι ο συγγραφέας δεν εστιάζει στη βία. Παρ’ ότι αναφέρεται στις φρικαλεότητες που συνέβαιναν πάνω από έναν αιώνα στο αναμορφωτήριο, αποφεύγει να κάνει γραφικές περιγραφές, κάνοντας ευκολότερη την ανάγνωση του βιβλίου για περισσότερους αναγνώστες.

Ο Whitehead φροντίζει να μας συστήσει και να μας κάνει να συμπαθήσουμε τον Έλγουντ πριν την είσοδό του στο αναμορφωτήριο. Είναι ένα παιδί που έχει μόλις τελειώσει το λύκειο και ετοιμάζεται για το κολλέγιο. Ένα παιδί που αναγκάστηκε να δουλέψει ενώ ήταν ακόμα στο σχολείο για να μαζέψει λεφτά για τις σπουδές του. Ένα παιδί που προσπαθούν κάθε μέρα και με κάθε ευκαιρία να του υπενθυμίσουν ότι είναι κάτι λιγότερο από άνθρωπος. Κι όμως αυτό το παιδί είναι γεμάτο ελπίδες και όνειρα. Όνειρα που θα του διαλύσουν χωρίς να έχει κάνει τίποτα λάθος. Κι εκείνο θα συνεχίσει να ελπίζει.

Εκτός από την κύρια αφήγηση των γεγονότων πριν και κατά τη διάρκεια της παραμονής του Έλγουντ στο αναμορφωτήριο, υπάρχουν και κάποια αποσπάσματα από γεγονότα που συνέβησαν όταν έκλεισε το Νίκελ. Αν και είναι λίγο πιο αδύναμα στο μεγαλύτερο μέρος τους σε σχέση με την βασική ιστορία, είναι αυτά που θα προκαλέσουν στο τέλος τη μεγαλύτερη συναισθηματική έκρηξη στον αναγνώστη.